Η κυβέρνηση σου θέτει το δίλλημα : συνεργάζεσαι ή δεν συνεργάζεσαι ; Αν συνεργαστείς θα πρέπει να δηλώσεις στην εφορία όλο το εισόδημα σου και όχι μόνο αυτά που φαίνονται . Αν δεν συνεργαστείς θα συνεχίσεις να κλέβεις την εφορία .
Ουσιαστικά είμαστε όλοι φυλακισμένοι στην παρούσα κατάσταση και το κράτος – δεσμοφύλακας σου θέτει το δίλλημα της συνεργασίας .
Η πρώτη αντίδραση του καθενός θα ήταν να συνεχίσει να κλέβει . Ανεξάρτητα τι θα κάνουν οι υπόλοιποι , εσένα σε συμφέρει να συνεχίσεις να κρύβεις από την εφορία το εισόδημα σου γιατί με αυτό τον τρόπο θα συνεχίσεις να έχεις το μεγαλύτερο προσωπικό κέρδος . Αν όλοι οι υπόλοιποι συνεργαστούν με το κράτος και δηλώσουν τα εισοδήματα τους , η δικιά σου άρνηση ουσιαστικά δεν θα επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στο σύνολο και θα συνεχίσεις να διατηρείς τα προνόμια σου . Αντίθετα αν κανένας δεν συνεργαστεί , μαλάκας είσαι εσύ για να συνεργαστείς ;
Με τον ίδιο τρόπο σκέφτονται φυσικά όλοι με αποτέλεσμα το συλλογικό κόστος να γίνεται δυσθεώρητο .
Είναι λογική η επιλογή της μη-συνεργασίας ; Αφού ο καθένας σκέφτεται το συμφέρον του τότε η επιλογή είναι λογικότατη .
Δηλαδή , ουσιαστικά , το υποτιθέμενο δίλλημα – συνεργάζεσαι ή όχι – ποτέ δεν υπήρξε δίλλημα . Η αντίδραση της μη-συνεργασίας είναι σχεδόν αυθόρμητη και ορθολογική .
Όμως η συγκεκριμένη ορθολογική επιλογή οδηγεί στο χειρότερο συλλογικό αποτέλεσμα . Διότι τελικά το σύνολο της κοινωνίας θα πληρώσει φόρους που είναι δυσανάλογοι με την οικονομική τους δυνατότητα .
Ακόμα και αν συνειδητοποιήσει ο λαός ότι η πληρωμή των φόρων αποτελεί την καλύτερη συλλογική λύση , ακόμα και αν όλος ο πληθυσμός υποσχεθεί να δηλώσει το πραγματικό του εισόδημα , τελικά θα κυριαρχήσει η ατομικιστική άποψη αφού μεγιστοποιεί το ατομικό όφελος .
Τα αποτελέσματα του παραπάνω διλλήματος εξάγουν το συμπέρασμα ότι κανένας στη χώρα δεν είναι διατεθειμένος να κάνει θυσίες για το συνολικό καλό . Ο καθένας κοιτάει το τομάρι του και σκαρφίζεται τρόπους ώστε να καταλήξει σε μεγιστοποίηση του προσωπικού του κέρδους . Αδιάφορο αν αυτό οδηγάει σε συλλογική μεγιστοποίηση του κόστους .
Μακροπρόθεσμα αυτό το πρόβλημα μπορεί να λυθεί με ανάπτυξη κανόνων κοινωνικής συμπεριφοράς , αλληλεγγύης κλπ … Ζήσε Μάι μου να φας τριφύλλι δηλαδή . Άγνωστες λέξεις για τον νεοέλληνα . Οι αλτρουιστικές συμπεριφορές γίνονται κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς μόνο σε πολιτισμένες κοινωνίες . Και ο πολιτισμός στην Ελλάδα εξαφανίστηκε μαζί με τους μανδύες των αρχαίων .
Βραχυπρόθεσμα το πρόβλημα λύνεται με την αύξηση του κόστους της μη – συνεργασίας δηλαδή αν έχεις τον μπάστακα επάνω από το κεφάλι σου χτυπώντας σε με το μαστίγιο κάθε φορά που πας να λειτουργήσεις προς το προσωπικό σου όφελος και όχι προς το συλλογικό .
Στη σημερινή εποχή δεν συμβαίνει τίποτα από τα δύο . Ο λαός είναι παντελώς απαίδευτος εκμεταλλευόμενος , σε κάθε ευκαιρία , τις ελλείψεις και τα παραθυράκια του συστήματος . Από την άλλη το ίδιο το κράτος έχει αποδειχτεί παντελώς ανίκανο να επιβάλλει το συλλογικό όφελος της κοινωνίας .
Το αποτέλεσμα είναι το κράτος να εκμεταλλεύεται όποιον μπορεί . Και συνήθως μπορεί να εκμεταλλευτεί τον λιγότερο προνομιούχο δηλαδή τις κοινωνικές ομάδες που έχουν τη μικρότερη δύναμη . Συνταξιούχοι , δημόσιοι υπάλληλοι …
Υπό ποιες συνθήκες όμως ένας μισαλλόδοξος και εγωιστής λαός μπορεί να συνεργαστεί ; Μόνο όταν το δίλλημα επαναλαμβάνεται και ο λαός έχει τη δυνατότητα να μάθει από τα προηγούμενα λάθη του και να επανορθώσει τείνοντας προς τη συνεργασία . Αρκεί ο λαός να μπορεί να μάθει από τα λάθη του .
Η Ελληνική ιστορία των νεώτερων χρόνων έχει αποδείξει ότι κάτι τέτοιο είναι απίθανο . Πάντα επαναλαμβάναμε τα ίδια λάθη σε όλα τα επίπεδα , οπότε γιατί να μην συνεχίσουμε ακάθεκτοι και τώρα ;
Άρα λύση δεν υπάρχει . Η κατάσταση στη χώρα δεν πρόκειται ποτέ να βελτιωθεί . Ας κάνει λοιπόν ο καθένας αυτό που του εξασφαλίζει το μέγιστο προσωπικό συμφέρον . Ο πάτος αργεί ακόμα .
Μήπως ο κύκλος είναι φαύλος ;
