Καλώς ήρθατε

Αν τρέμεις από αγανάκτηση για κάθε αδικία, είσαι σύντροφός μου.
CHE GUEVARA

Τρίτη 31 Μαΐου 2011

Εκπαιδευτικό σύστημα ... για σκύλους

Τέλειωσαν λοιπόν οι Πανελλήνιες εξετάσεις . Οι μελλοντικοί φοιτητές περιμένουν να ανοίξουν οι πόρτες των τριτοβάθμιων ιδρυμάτων για να τους υποδεχτούν . Γεμάτοι όνειρα για κάτι καινούριο .
Πόσο γελασμένοι , πόσο κοροϊδεμένοι …
Ένα εκπαιδευτικό σύστημα στηριγμένο συθέμελα σε διαγωνίσματα και εξετάσεις . Διαγωνίσματα στο δημοτικό , εξετάσεις στο γυμνάσιο , εξετάσεις στο λύκειο και το αποκορύφωμα , οι πανελλήνιες εξετάσεις . Το διαβατήριο των μαθητών για τα Πανεπιστήμια .
Κάποιος που έχει περάσει από την εκπαιδευτική διαδικασία έχει καταλάβει ότι το εκπαιδευτικό σύστημα στηρίζεται στις εξετάσεις . Το ερώτημα που γεννάται είναι γιατί ; Ποιο το νόημα των εξετάσεων ; Βοηθάνε τα διαγωνίσματα και οι εξετάσεις στην μάθηση , στην αφομοίωση , στην κρίση ; Τελικά θα γίνουν οι μαθητές καλλίτεροι εάν γράφουν διαγωνίσματα ; Θα γίνουν μήπως καλλίτεροι άνθρωποι ; Θα αποκτήσουν ήθος , αλτρουισμό , ανθρωπιά ; Είναι οι εξετάσεις και τα διαγωνίσματα μέρος της μαθησιακής διαδικασίας ; Προφανώς όχι . Που αποσκοπούν λοιπόν ; Ποιο είναι το νόημα των εξετάσεων  σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα ;
Η απάντηση είναι απλή . Όσο χειρότερο είναι ένα εκπαιδευτικό σύστημα τόσο αυστηρότερο πρέπει να γίνει . Και αυτό επιτυγχάνετε με την χρήση των εξετάσεων . Όταν κανένας δεν έχει εμπιστοσύνη στο εκπαιδευτικό σύστημα χρησιμοποιεί τις εξετάσεις για να του προσδώσει κύρος . Γιατί από μόνο  του είναι γελοίο .
Οι εξετάσεις και τα διαγωνίσματα αποτελούν μέρος της αξιολόγησης των μαθητών . Έγραψες καλά , είσαι καλός μαθητής , πήγαινε στο Πανεπιστήμιο . Έγραψες κακά , είσαι κακός μαθητής , πήγαινε στα σκουπίδια . Μια διαδικασία αξιολόγησης που ξεκινάει από τα πρώτα χρόνια του δημοτικού και συνεχίζει μέχρι το τέλος της μαθητικής ζωής . Τελικά η εκπαιδευτική διαδικασία αναλώνεται και περιορίζεται στην αξιολόγηση των μαθητών . Δηλαδή τα σχολεία έχουν ως κύριο σκοπό την αξιολόγηση. Θα έπρεπε να αποτελούν χώρους μόρφωσης των νέων , ανταλλαγής ιδεών … Οι μαθητές στα σχολεία θα έπρεπε να βοηθιούνται να βρουν το δρόμο τους , να εφοδιαστούν με γνώσεις , δύναμη  κουράγιο για να συνεχίσουν τη ζωή τους μετά το σχολείο .
Παρόλαυτα το σχολείο λειτουργεί ταξικά . Ξεχωρίζει τους μαθητές σε καλούς και κακούς . Οι καλοί θα προοδεύσουν , αφού θα πάνε στα πανεπιστήμια , θα βρουν καλές δουλειές , θα βγάλουν λεφτά . Οι κακοί δεν θα προοδεύσουν , δεν θα βρουν καλές δουλειές , δεν θα βγάλουν λεφτά .Οι καλοί μαθητές θα αναλάβουν στο μέλλον τις τύχες μας , οι κακοί μαθητές θα αποτελέσουν τους μελλοντικούς σκλάβους του συστήματος .  Άρα το εκπαιδευτικό σύστημα μόνο τα συμφέροντα των μαθητών δεν εξυπηρετεί . Απλώς αποτελεί έναν τρόπο φιλτραρίσματος των νέων . Σφραγίζει τα μελλοντικά αφεντικά και τους μελλοντικούς σκλάβους .
Πως όμως ένας μαθητής μπορεί να έχει υψηλές επιδόσεις  ; Προφανώς εάν το σύστημα αξιολόγησης τον κρίνει ως καλό . Για να μπορείς όμως να έχεις υψηλές επιδόσεις στο παρών εκπαιδευτικό σύστημα θα πρέπει και να αφομοιωθείς από αυτό . Να το παραδεχτείς , να το αγαπήσεις , να το υποστηρίξεις … ένα εκπαιδευτικό σύστημα που , κατά γενική ομολογία , είναι λανθασμένο . Άρα και οι καλοί μαθητές θα είναι υποκειμενικά καλοί σύμφωνα με το κακό εκπαιδευτικό σύστημα . Δηλαδή αντικειμενικά κακοί . Και οι κακοί μαθητές , ίσως σε ένα σωστό εκπαιδευτικό σύστημα να ήταν καλοί . Σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα  προωθούσε την κρίση , την ομαδικότητα , την συμμετοχή …
Το τωρινό εκπαιδευτικό σύστημα έχει πολλά αρνητικά χαρακτηριστικά . Το κέντρο αποτελεί ο εκπαιδευτικός – είτε είναι ικανός είτε είναι ανίκανος , αυτό δεν το εξετάζει κανένας  . Βασικό μέσο πληροφόρησης  , αν όχι το μοναδικό , αποτελεί το , αμφιβόλου ποιότητας , σχολικό βιβλίο . Σχολικά κτήρια που μοιάζουν περισσότερο με σωφρονιστικά ιδρύματα (δεν είναι και πολύ μακριά από τον σκοπό τους) .  Περιοριστικοί κανόνες που αντιτίθενται σε οτιδήποτε δημιουργικό . Περιοριστικά ωρολόγια προγράμματα , περιοριστικά αναλυτικά προγράμματα σπουδών , περιοριστικά βιβλία , περιοριστικοί καθηγητές , περιοριστικά καγκελόφραχτα σχολικά κτήρια , απουσίες , εξετάσεις … Ποιος μπορεί λοιπόν να πει ότι αυτό το εκπαιδευτικό σύστημα είναι προς όφελος των μαθητών ; Το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα έχει απαξιωθεί από τους άμεσα ενδιαφερόμενους … τους μαθητές και τους γονείς τους αφού για αυτούς πλέον το σχολείο έχει αντικατασταθεί από το φροντιστήριο . Κανένας δεν έχει υπερασπιστικά επιχειρήματα για το εκπαιδευτικό σύστημα . Εκτός βέβαια από τον δημιουργό του . Το κράτος .
Το υπουργείο προσπαθεί να μας πείσει ότι μάχεται υπέρ των μαθητών . Μάλιστα το σύνθημα που χρησιμοποιεί τώρα τελευταία είναι “πρώτα ο μαθητής” . Κρύβει τις πραγματικές του προθέσεις πίσω από όρους που ακούγονται όμορφα στα αυτιά ανίδεων όπως “καινοτομίες” , “ μαθητοκεντρικό” , “ομαδοσυνεργατικό “, “ερευνητική εργασία” , “project” …
Και το πιο αστείο είναι ότι την σημερινή παιδεία την αποκαλούν δημόσια .
Πόσο γελοίοι ακούγονται .
Η Παιδεία ποτέ δεν ήταν δημόσια . Η Παιδεία ήταν και είναι κρατική . Το κράτος είναι αυτό που αποφασίζει και επιβάλει τις αποφάσεις του στους καθηγητές και στους μαθητές . Ποτέ η σχολική κοινότητα δεν αποφάσισε για το μέλλον της παιδείας . Πως είναι λοιπόν δημόσια η Παιδεία ; Κρατική είναι και εξυπηρετεί συμφέροντα . Τα συμφέροντα του κράτους .
Αρχικά η παιδεία ήταν ιδιωτική , για τους λίγους , για τους πλούσιους . Οι οποίοι ως μορφωμένοι , πλεονεκτούσαν απέναντι στους αμόρφωτους και αγράμματους πολίτες . Στην συνέχεια υπήρξε η ιδέα ότι ένας τρόπος να ελέγξεις τους πολίτες είναι αν τους εκπαιδεύσεις ως στρατιωτάκια . Και αυτό έγινε . Χρησιμοποιήθηκαν τα σχολεία ευρύτατα για την εκπαίδευση των νέων .Δεν είναι τυχαίο ότι όταν αναφερόμαστε στα σχολεία μιλάμε για εκπαίδευση …όχι για μόρφωση . Λες και ήμαστε σκύλοι . Δεν έχουμε ανάγκη από εκπαίδευση .  Από μόρφωση έχουμε ανάγκη .
Τα αποτελέσματα της κρατικής παιδείας είναι εμφανέστατα . Πολίτες απαίδευτοι , εκπαιδευμένοι από το ίδιο το σύστημα με σκοπό να το συντηρούν και να το δυναμώνουν . Να ψηφίζουν πολιτικούς με λάθος κριτήρια , να αναστενάζουν κάθε εβδομάδα στα γήπεδα για τις ομάδες τους , να θεοποιούν λάθος ανθρώπους με λάθος πρότυπα , να τρέχουν αλαλάζοντας σε καταναλωτικούς ναούς , να λαδώνουν , να ρουσφετολογούν , να κρίνουν άκριτα , να λογαριάζουν άλογα   Τόσο μαζικά και με τόσο σθένος … τελικά η κρατική παιδεία έχει κάνει καλή δουλειά . Έχει καταφέρει να ριζώσει τα χαρακτηριστικά του συστήματος που προστατεύει βαθιά μέσα στην κοινωνία . Τα αποτελέσματα είναι εμφανή . Δεν μιλάω για την οικονομική κρίση , αυτή είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου . Έπονται χειρότερες μέρες .
Οι καλλίτερες μέρες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την δημόσια παιδεία , την παιδεία που έχει σκοπό τη μόρφωση των νέων και όχι την εκπαίδευση . Αυτή η παιδεία φαίνεται ουτοπική στις σημερινές μέρες . Άρα οι καλές μέρες αργούν .
Σκεφτείτε μια κοινωνία μορφωμένων . Δεν θα είχε ανάγκη το κράτος . Θα μπορούσε να αυτοοργανωθεί και να αυτοδιαχειριστεί . Ούτε αστυνομία , ούτε στρατός . Ούτε οικονομική κρίση , ούτε φτώχεια , ούτε αγανακτισμένοι σε πλατείες . Οι πλατείες δεν θα είχαν αγανακτισμένους πολίτες , θα είχαν σκεπτόμενους πολίτες .